Angst of vrijheid?

Nu hoorde en las ik vandaag twee keer het woordje moedig.

Eerst in het liedje ‘Brave’ van Jessie J tijdens het sporten; ‘Ik ben moedig ook al staart de angst me aan’.

En vanmiddag in een quote van de Stoïcijnse filosoof Seneca. ‘Hij die moedig is, is vrij’.

Angst verdwijnt nooit. Het is van grote sprekers die duizenden mensen toespreken vanaf een podium bekend dat ze bang zijn vlak voor ze op moeten. Of topsporters vlak voor hun prestatie, en zodra ze die aanloop nemen, of de Formule 1 coureur die wacht tot alle lampen uit zijn en hij van start kan gaan. Daarna is alle angst weg.

Some things get in my way, but I know I’ll be okay’ (Jessie J). En daar gaat het om. Het weten dat het goed komt.

Angst berooft ons van onze vrijheid. We weten het en we zullen onze geest moeten temmen om de angst te verslaan. Tenzij we achterna worden gezeten door een levensgevaarlijk dier of ontspoord mens, of op een andere manier onmiddellijke dreiging ervaren, is angst slecht management van de geest.

Om angst te kunnen temmen moeten we eerst goed in kaart brengen wat de kosten ervan eigenlijk zijn. Wat we onszelf tekort doen. Gedachten als:

Anderen maar vooral jijzelf komen met deze waarschuwingen.

Wees voorzichtig, je kunt je bezeren.

Wees voorzichtig, je weet nooit wat er gebeurt.

Voorzichtig: ze kunnen je ontslaan.

Je vergeten, je verachten, de pik op je krijgen.

Weet je het zeker?

Dat ga je nooit leuk vinden.

Dat is niets voor jou.

Dit kun je niet.

We hebben dit allemaal wel eens of vaak gehoord. En de mensen die dit zeggen bedoelen het allemaal goed. Maar als we niet oppassen dan gaan deze stemmen ons overnemen. En de constante zorg en angst gaat grenzen leggen aan wat en wie we kunnen zijn. Hoe gaan we hier dan mee om?

We kunnen deze goedbedoelde waarschuwingen zachtjes naast ons neerleggen. Het lijkt dan haast onmogelijk om alle angsten rationeel te benaderen.  Wat helpt is oefenen en gewoon steeds de grens wat te verleggen. De leeuwentemmer was in het begin ook bang. Dat werd steeds een beetje minder maar tegelijk blijft hij wel op zijn hoede. Maar hij temt toch. Anders zou het geen leeuwentemmer zijn. Oefening baart kunst.

We kunnen ervoor kiezen moedig te zijn. En ons steeds een beetje meer bloot te stellen aan dingen waar we bang voor zijn, steeds opnieuw, tot we meer zelfvertrouwen hebben ontwikkeld. Alleen zo ontstaat vrijheid. Niet vrijheid van de angst maar wel van de beperkingen die de angst ons eerst oplegde. Als volwassenen kunnen we weigeren om ons klein en dus weg te houden van de dingen die een beetje ongemak met zich mee kunnen brengen. En, het blijkt uiteindelijk altijd minder erg te zijn dan we dachten.

woensdag 14 oktober 2020