In het boek Late Rembrandt wordt uitgelegd hoe Rembrandt zijn ‘Staalmeesters’ heeft geproduceerd.

De Staalmeesters waren een belangrijk orgaan dat toezicht hield op de kwaliteit van geverfde wollen stoffen. Amsterdam was een belangrijke stad waar deze internationaal werden verhandeld, vandaar ook dat de kwaliteit als vorm van reputatiemanagement gewaarborgd moest zijn. Een voornaam groepje dus.

Onder andere door aan belangrijke onderdelen van het schilderij zoals gezichten meer detail toe te voegen kon Rembrandt de onverdeelde aandacht van de kijker trekken. Daarnaast zorgde de schilder uiteraard dat zijn befaamde perfecte “balans van licht en schaduw, actie en rust en de onderlinge comunicatie en contact met de kijker” op orde was.

In die tijd kon de schilder, net als de hedendaagse fotograaf met Photoshop vrijwel alles doen om tot een optimaal kunstwerk te komen. Mits hij binnen de gangbare eisen van die tijd bleef. Zo werd de knecht Frans Hendriksz Bel diverse malen verplaatst voordat Rembrandt het goed vond.

Het moet in die tijd ook best lastig zijn geweest aan de grillen van de toen geldende mode en regels te voldoen. Het geeft mij als fotograaf veel rust te weten dat een van de grootste kunstenaars die ons land gekend heeft niet neergekeken zou hebben op Photoshop. Sterker nog, het is een onmisbaar instrument voor het beste resultaat.